Pa prindër-Krijohet embrioni pa vezë, mitër apo spermë

Shkencëtarët kanë rritur një entitet që i ngjan shumë një embrioni të hershëm njerëzor, pa përdorur spermë, vezë apo mitër. Ekipi i Institutit Weizmann thotë se “modeli i tyre i embrionit”, i bërë duke përdorur qeliza staminale, duket si një shembull tekstual i një embrioni të vërtetë 14-ditor. Madje lëshoi hormone që e kthyen pozitivisht testin e shtatzënisë në laborator.

Ambicia për modelet e embrionit është të sigurojë një mënyrë etike për të kuptuar momentet më të hershme të jetës sonë.

Deri më tani ky lloj procesi i krijimit të embrionit është ligjërisht, etikisht dhe teknikisht i lejuar. Ky hulumtim, i publikuar në revistën Nature, përshkruhet nga ekipi izraelit si modeli i parë “i plotë” i embrionit për imitimin e të gjitha strukturave kryesore që dalin në embrionin e hershëm. “Ky është me të vërtetë një imazh tekstual i një embrioni njerëzor të ditës 14,” thotë Prof Hanna, gjë që “nuk është bërë më parë”.

Në vend të një sperme dhe veze, materiali fillestar ishin qelizat burimore naive të cilat u riprogramuan për të fituar potencialin për t’u bërë çdo lloj indi në trup.

Kimikatet u përdorën më pas për të nxitur këto qeliza burimore në katër lloje qelizash të gjetura në fazat më të hershme të embrionit njerëzor: qelizat epiblaste, të cilat bëhen embrioni i duhur (ose fetusi) qelizat trofoblaste, të cilat shndërrohen në placentë qelizat hipoblastike, të cilat bëhen qese mbështetëse e të verdhës qelizat e mezodermës ekstraembrionale.

Javët e para pasi një spermë fekondon një vezë është një periudhë ndryshimi dramatik – nga një grumbull qelizash në diçka që përfundimisht bëhet e dallueshme në një skanim të foshnjës. Kjo kohë vendimtare është një burim kryesor i abortit dhe defekteve të lindjes, por i kuptuar keq.