Në shumicën e vendeve të Ballkanit Perëndimor, ka ende një orientim të fortë pro-perëndimor, ndërsa në Serbi vërehet tendenca e kundërt – ndjenja pro-ruse po rritet dhe mbështetja për anëtarësimin në Bashkimin Evropian po bie, tha Paul McCarthy, drejtor rajonal për Evropën në Zërin e Amerikës, tha në një intervistë të botuar sot.
McCarthy ka dhënë një intervistë me rastin e një sondazhi të ri në rajon të kryer nga Ipsos për organizatën joqeveritare amerikane.
Sipas hulumtimit, në Serbi, bazuar në një kampion prej 1238 qytetarësh të rritur, mbështetja për Bashkimin Evropian ka rënë në 40 për qind, ndërsa Rusia konsiderohet partneri më i madh dhe SHBA-ja një kërcënim.
Në Malin e Zi, ku kampioni ishte 1,036 të rritur, mbështetja për anëtarësimin në Bashkimin Evropian po rritet, por mbështetja për NATO-n po bie, raporton Zëri i Amerikës dhe tregon se numri më i madh i të anketuarve në Mal të Zi e shohin Amerikën si kërcënimin më të madh dhe Serbinë. si partneri më i madh.
Sipas anketës, përkrahja më e madhe për Amerikën dhe institucionet perëndimore është në Kosovë dhe Shqipëri.
Pavarësisht ndjenjës së shumicës pro-perëndimore në rajon, McCarthy beson se Perëndimi ka filluar ta humbasë betejën kur bëhet fjalë për përpjekjet për të siguruar që Ballkani Perëndimor të mos humbasë besimin në procesin e integrimit euroatlantik.
Sipas tij, Serbia tregon një prirje krejtësisht të ndryshme nga vendet e tjera të rajonit, e cila është “më pak entuziaste për anëtarësimin në BE dhe për një orientim perëndimor”.
Krahasuar me sondazhin e mëparshëm të vitit 2022, në Serbi “ka edhe më pak mbështetje për orientimin properëndimor dhe për anëtarësim në BE”, tha McCarthy dhe vlerësoi se kjo është një “tendencë shqetësuese”.
Ai shtoi se ishte “i habitur, ndoshta jo i befasuar” nga sa shumë të anketuar fajësuan SHBA-në për pushtimin rus.
“Ju mund ta shihni në të dhënat për Serbinë, por ka edhe shumë njerëz, shumë të anketuar në Bosnje dhe veçanërisht në Maqedoninë e Veriut, të cilët fajësojnë Perëndimin për pushtimin. Kështu që më befasoi. Dhe gjithashtu forca e mbështetjes për Rusinë në Serbi, megjithëse nuk është për t’u habitur, thellësia dhe shifrat e mëdha kur bëhet fjalë për atë mbështetje, si dhe këndvështrimi i SHBA-së”, tha McCarthy.
Sipas tij, “kjo paraqet një sfidë reale, në planin afatgjatë, për integrimin e rajonit – jo vetëm të Serbisë – në institucionet euroatlantike”.
“Serbia është një vend shumë i rëndësishëm dhe i gjithë rajoni realisht nuk mund të hyjë në këto institucione pa qenë Serbia me të. Është vendi më i madh në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Është e rëndësishme ekonomikisht dhe politikisht, dhe mendoj se po i bëjmë keq vetes duke lënë mënjanë Serbinë dhe duke u përpjekur t’i sjellim të gjitha të tjerat. Edhe pse ka vende që po ecin më shpejt, mendoj se në afat të gjatë nuk mund të bëhet nëse i gjithë rajoni nuk është i integruar”, tha McCarthy.
